Τράπεζα Θεμάτων: Απορρίπτεται!

Με αφορμή την τραγωδία “Ελένη”, του Ευριπίδη, που διδασκόμαστε φέτος στη Γ΄ Γυμνασίου, μας δόθηκε η ευκαιρία να γνωρίσουμε τους αγώνες λόγων ή άμιλλα λόγων.

Ο Ευριπίδης θεωρείται βασικός εκπρόσωπος των αγώνων λόγων, της λεκτικής δηλαδή αντιπαράθεσης δύο προσώπων μπροστά σε ένα τρίτο πρόσωπο, που συνήθως έχει το ρόλο του κριτή. Στην τραγωδία του «Ελένη», χωρίς να είναι ο συνηθισμένος τύπος του αγώνα λόγων, ο Ευριπίδης καταφέρνει να μας μεταφέρει την ατμόσφαιρα του αγώνα, αν και τόσο η Ελένη όσο κι ο Μενέλαος δεν στρέφονται ο ένας εναντίον του άλλου αλλά με διαφορετικό τρόπο θέλουν και οι δύο να πετύχουν το ίδιο αποτέλεσμα, δηλαδή, την απόδραση και τελικά τη σωτηρία τους από την Αίγυπτο.

Θέλοντας να «παίξουμε» και να ασκηθούμε στους αγώνες λόγων είπαμε να δοκιμάσουμε μέσα στην τάξη με ένα επίκαιρο θέμα, που μας απασχολεί πολύ. Το θέμα μας; Η Τράπεζα Θεμάτων, που από την φετινή χρονιά θα εφαρμοστεί στο Λύκειο, στην Α΄ και Β΄ τάξη.

Τι κάναμε, λοιπόν; Μία ομάδα ανέλαβε να υπερασπίσει την τράπεζα θεμάτων, μία άλλη ομάδα να επιχειρηματολογήσει εναντίον της και μία τρίτη ομάδα να κρίνει και να αποφανθεί τελικά για τη διατήρηση ή την κατάργηση της.

Παρακολουθήστε λοιπόν, έναν σύγχρονο αγώνα λόγων με απομαγνητοφωνημένες τις θέσεις και τα επιχειρήματα των μαθητών/τριών και των ομάδων τους, που ακούστηκαν μέσα στην τάξη.

(Η παρακάτω δουλειά αποτελεί ομαδική εργασία των μαθητών/τριών του Γ2.)

Συνοψίζοντας τα επιχειρήματα της κάθε ομάδας, όπως αυτά διατυπώθηκαν μέσα στην τάξη:

Υπέρ της Τράπεζας Θεμάτων:

Όχι ο καλύτερος αλλά σίγουρα ο πιο αποτελεσματικός τρόπος να διαβάζουν οι μαθητές, γιατί αγχώνονται μήπως δεν γράψουν καλά ή δεν περάσουν την τάξη.
Οι καθηγητές διδάσκουν, «δουλεύουν» πιο εντατικά, μήπως πέσει θέμα που δεν έχει διδαχθεί.
Το σχολείο λειτουργεί και ως φροντιστήριο, αφού με τη βοήθεια του δασκάλου θα αφομοιώσει ο μαθητής την ύλη και δε θα χρειάζεται να καταφύγει σε εξωσχολική βοήθεια.
Όχι άγνωστα κι απρόβλεπτα θέματα.
Διεθνής πρακτική, που εφαρμόζεται σε πολλές χώρες και είναι αποδεκτή.
Κάλυψη από όλους και για όλους όλης της προβλεπόμενης ύλης.
Εργαλείο για την βελτίωση του σχολείου και διασφάλιση ίσων ευκαιριών για όλους τους μαθητές.

Κατά της Τράπεζας Θεμάτων:

Η εξεταστέα ύλη είναι αυξημένη σε όγκο σε σχέση με πριν.
Τίποτα δεν διασφαλίζει πως η ύλη θα διδαχτεί κανονικά, μόνο θεωρητικά διατυμπανίζεται.
Εντείνεται η βαθμοθηρία και η αδιαφορία των μαθητών για την γνώση.
Οι καθηγητές χάνουν τον παιδαγωγικό τους ρόλο.
Αυξάνεται ο φόβος και η πιθανότητα, λόγω απόρριψης, της εγκατάλειψης του Λυκείου.
Μαθητές από διαφορετικά οικονομικά, κοινωνικά, μαθησιακά περιβάλλοντα συγκρίνονται και κατηγοριοποιούνται.
Οι μαθητές ενσωματώνουν την κουλτούρα της ήττας και της ανεπάρκειας.

Οι Κριτές, αφού άκουσαν και τις δύο ομάδες προσεκτικά, έκαναν διευκρινιστικές ερωτήσεις και έθεσαν τους δικούς τους προβληματισμούς, αποφαίνονται υπέρ της κατάργησης της Τράπεζας Θεμάτων:

Η ύλη είναι πιο ογκώδης σε σχέση με το προηγούμενο εξεταστικό σύστημα και δεν εξορθολογίζεται σε σχέση με τις συνθήκες διδασκαλίας.
Δεν υπάρχουν σε όλα τα σχολεία οι ίδιες μέθοδοι και μέσα διδασκαλίας.
Δεν τοποθετούνται/διορίζονται έγκαιρα όλοι οι εκπαιδευτικοί σε όλα τα σχολεία.
Η ύλη διδάσκεται μόνο τυπικά, χωρίς να εμπεδωθεί ουσιαστικά από τους μαθητές.
Διδάσκονται μόνο όσα εξετάζονται. Δεν υπάρχει «χώρος» για δημιουργικές εργασίες, συνεργατικότητα, παρά μόνο τεστ που προσανατολίζονται στη μορφή των εξετάσεων.
Δεν λαμβάνονται υπόψη οι μαθησιακές δυσκολίες και τα ψυχοκοινωνικά προβλήματα των μαθητών.
Webex και καραντίνα είχαν ολέθριες συνέπειες στις μορφωτικές ανάγκες των μαθητών και στην ψυχοκοινωνική τους κατάσταση.
Ο όποιος ελεύθερος χρόνος εξανεμίζεται…
Αναδεικνύονται οι κοινωνικές, οικονομικές και μαθησιακές ανισότητες μεταξύ των μαθητών και των σχολείων.
Το σχολείο δεν πρέπει να είναι χώρος ανταγωνισμού και αρένα για να ξεπεράσει ο ένας τον άλλον, να καταφέρει να τελειώσει το λύκειο και να μην μείνει πίσω.
Δεν πειστήκαμε τελικά για τη δυνατότητα βελτίωσης του εκπαιδευτικού συστήματος μέσα από την εφαρμογή της Τράπεζας Θεμάτων και ομόφωνα αποφασίζουμε την κατάργησή της.

Ακολουθούν κάποιες “επώνυμες” τοποθετήσεις μαθητών και μαθητριών επί του θέματος.

Μαρία Ευγενία Δουλμπέρη

Φέτος οι μαθητές της Α΄και Β΄ λυκείου, στο τέλος της χρονιάς ,θα δώσουν εξετάσεις αλλά όχι όπως κάθε χρόνο. Από φέτος προστέθηκε και η λεγόμενη Τράπεζα Θεμάτων. Αντί ,δηλαδή, να βάζουν τα θέματα μόνο οι καθηγητές ,τώρα τα μισά θέματα θα κληρώνονται από μία τράπεζα θεμάτων.

Είναι ολοφάνερο πως αυτός ο τρόπος εξέτασης θα δυσκολέψει τους μαθητές σε πάρα πολύ μεγάλο βαθμό. Τα δύο χρόνια που πέρασαν ήμασταν καραντίνα, με αποτέλεσμα τα παιδιά να μην έχουν μάθει αρκετά πράγματα σωστά και έτσι με την τράπεζα θεμάτων που θα «κληρώσει» στην τύχη τα θέματα, σίγουρα θα υπάρχει πρόβλημα. Σε κάποια σχολεία μάλιστα δεν υπάρχουν ούτε οι καθηγητές για να διδάξουν ή τοποθετήθηκαν πολύ αργά στη διάρκεια της χρονιάς, οπότε οι μαθητές θα γράψουν χάλια στις εξετάσεις.

Χρυσάνθη Καρρά

Καταρχάς τα παιδιά με την εφαρμογή της τράπεζας θεμάτων άρχισαν να διαβάζουν και πάλι με το φόβο και το άγχος μήπως δεν καταφέρουν να περάσουν τις εξετάσεις που θα τους οδηγήσουν στην επόμενη σχολική χρονιά. Ο φόβος δεν είναι ο καλύτερος τρόπος να πειστούν τα παιδιά για να στρωθούν στο διάβασμα, αλλά είναι αποτελεσματικός τη στιγμή που πριν από την εφαρμογή της τράπεζας θεμάτων δεν είχε αποτέλεσμα η προσπάθεια των καθηγητών να ωθήσουν τους μαθητές στη μελέτη.

Οι καθηγητές είναι υποχρεωμένοι να βγάλουν όλη την ύλη που πρέπει να διδάξουν, γιατί νιώθουν την πίεση από τους μαθητές τους, που αγχώνονται μήπως τεθεί κάποιο θέμα στις εξετάσεις που δεν έχουν διδαχτεί. Επίσης, θεωρώ θετικό πως θα υπάρχει σε όλα τα σχολεία ομοιομορφία, δηλαδή όλοι θα έχουν πρόσβαση στα ίδια θέματα και έτσι θα υπάρχει ισοδυναμία μεταξύ των θεμάτων για όλα τα σχολεία, ενώ πριν, το κάθε σχολείο έβαζε τη δική του ύλη με βάση αυτά που είχαν διδάξει οι καθηγητές στα παιδιά.

Κωνσταντίνος Κόκορης

Η τράπεζα θεμάτων έχει προκαλέσει πολύ θυμό, ταλαιπωρία και ταυτόχρονα μεγάλο προβληματισμό στους μαθητές. Έχει αρκετές, κατά τη γνώμη μου, αρνητικές συνέπειες στους μαθητές αλλά και στο σχολείο γενικότερα.

Πολλοί μαθητές και μαθήτριες πλέον ταλαιπωρούνται Διότι έχουν που έχουν το άγχος των εξετάσεων, τώρα έχουν ένα επιπλέον άγχος. Φοβούνται αν τα θέματα που θα αντικρίσουν τα έχουν διαβάσει αρκετά ή δεν τα γνωρίζουν, δεν τα θυμούνται ή δεν τα έχουν διδαχθεί ικανοποιητικά. Η εφαρμογή της τράπεζας θεμάτων είναι μια κακή επιλογή και νομίζω πως θα συμβάλλει αρνητικά στην ψυχολογία των μαθητών, πράγμα που θα έχει ως αποτέλεσμα να μην γράψει κάποιος καλά και κάποιοι να μην καταφέρουν να περάσουν τελικά την τάξη.

Θεοδώρα Διαμαντίδου , Νίκος Τηλκερίδης

Η τράπεζα θεμάτων εφαρμόζεται σε όλα τα σχολεία της Ελλάδας και οι ασκήσεις των εξετάσεων είναι ίδιες για όλους. Είναι δίκαιο όλοι να εξετάζονται και να δείχνουν τις ικανότητές τους στα ίδια θέματα. Έτσι, ούτε ευνοούνται ορισμένα παιδιά από πολύ εύκολα θέματα ούτε καταδικάζονται άλλοι μαθητές, που ενδεχομένως πηγαίνουν σε πιο αυστηρά και απαιτητικά σχολεία. Οι καθηγητές πρέπει να διδάξουν όλη την ύλη που προβλέπεται, για να μπορούν να γράψουν ικανοποιητικά οι μαθητές τους στις εξετάσεις. Αν υπάρχει, επομένως, κάποιος καθηγητής που “δεν έχει όρεξη” να δουλέψει και στις τελικές εξετάσεις βάζει πάντα εύκολα θέματα, τώρα θα δει τη δουλειά του πιο σοβαρά.

Ανδρέας Ιορδάνου

Τα θέματα της τράπεζας θεμάτων έχουν μεγαλύτερο βαθμό δυσκολίας από τα θέματα που επιλέγουν οι καθηγητές και έτσι το ήδη δύσκολο έργο των μαθητών γίνεται ακόμα δυσκολότερο. Πολλές φορές τα θέματα που επιλέγονται είναι θέματα που δεν έχουν διδαχτεί καλά οι μαθητές, ιδιαίτερα τώρα με τον κορωνοϊό. Τι εννοώ; Αν ένα παιδί είχε κολλήσει και νόσησε από τον ιό και έχασε κάποια σημαντικά μαθήματα που τελικά θα πέσουν στην τράπεζα θεμάτων, αυτό το παιδί δεν θα γράψει καλά στις εξετάσεις. Επίσης, μπορεί ένας καθηγητής αντίστοιχα να κόλλησε τον ιό και να μην πρόλαβε να διδάξει όλη την ύλη πού προβλέπεται και αυτό μπορεί να αποδειχθεί καταστροφικό για τους μαθητές.

Η Τράπεζα των θεμάτων είναι άδικη και κάνει διακρίσεις ανάμεσα στους μαθητές. Οι μαθητές καλούνται να γράψουν τα ίδια θέματα χωρίς να έχουν τα ίδια μέσα διδασκαλίας. Για παράδειγμα ένα παιδί από την ανατολική Θεσσαλονίκη, που το σχολείο του έχει πρόσβαση σε υπολογιστή και προτζέκτορα είναι πιο εύκολο να γράψει καλύτερα στις εξετάσεις, ενώ ένα παιδί από τη δυτική Θεσσαλονίκη, που δεν έχει πρόσβαση σε αυτήν την τεχνολογία, θα έχει να αντιμετωπίσει μεγαλύτερες δυσκολίες. Τέλος, είναι ολοφάνερο πως οι καθηγητές χάνουν την ελευθερία να διδάξουν αυτά που θεωρούν οι ίδιοι σημαντικά και αυτά που θέλουν να βάλουν στις εξετάσεις και αναγκαστικά πρέπει να διδάξουν την ύλη της τράπεζας θεμάτων για να προετοιμάσουν καλύτερα τους μαθητές τους.

Χριστίνα Καραχισαρίδου

Δεν μπορούμε να αγνοήσουμε πως η τράπεζα θεμάτων είναι μία διεθνής πρακτική. Τα θέματα επιλέγονται τυχαία την ημέρα των εξετάσεων, πράγμα που αποτρέπει το μαθητή από την αποστήθιση, καθώς πρέπει να έχει γνώσεις και ταυτόχρονα κριτική ικανότητα. Με τον τρόπο αυτόν επιτυγχάνεται μια πιο ακριβής αξιολόγηση και διευκολύνεται η σύγκριση του μαθητή με το γενικό μέσο όρο. Με την αυστηροποίηση του εκπαιδευτικού συστήματος, μακροπρόθεσμα θα έχουμε πολίτες με περισσότερα γνωστικά εφόδια και πιο ανταγωνιστικούς, στο χώρο εργασίας τους.

Πηγή Αλεξανδρίδου

Είναι ολοφάνερο πώς η τράπεζα θεμάτων ενισχύει τον εξετασιοκεντρικό χαρακτήρα του σχολείου, αφού ο μόνος λόγος που θα διαβάζουμε είναι για τις εξετάσεις και όχι για να αποκτήσουμε ουσιαστικές γνώσεις. Οι καθηγητές μας δεν θα κάνουν το μάθημα όπως αυτοί θεωρούν σωστό, έτσι τους αφαιρείται κάθε παιδαγωγική ελευθερία και πρωτοβουλία. Για να μην μιλήσουμε τέλος, για τους μαθητές με σοβαρές μαθησιακές δυσκολίες, που όπως φαίνεται θα αγχωθούν και θα δυσκολευτούν ακόμη περισσότερο.

Οι καθηγητές γνωρίζουν καλύτερα από το “όποιο εκπαιδευτικό σύστημα” τους μαθητές τους. Μπορούν να διακρίνουν τις δυσκολίες αλλά και τα δυνατά τους σημεία. Θα είχαν περισσότερες πιθανότητες οι μαθητές για επιτυχία μέσα από την ενθάρρυνση…

Ένας ακόμα λόγος για την μη εφαρμογή της Τράπεζας Θεμάτων είναι ότι τα παιδιά δεν θα έχουν σχεδόν καθόλου ελεύθερο χρόνο, αφού θα πιέζονται διαρκώς ψυχολογικά να διαβάζουν και να διαβάζουν και να διαβάζουν…

Οι μαθητές, επίσης, «συγκρίνονται» μεταξύ τους και έρχονται αντιμέτωποι με τα ίδια θέματα, ενώ ζουν σε διαφορετικές κοινωνικές, οικονομικές και μαθησιακές συνθήκες.

Ψάχνω λοιπόν να βρω θετικά αλλά τα αρνητικά είναι πολύ περισσότερα!

Αύρα Σταυρούλα Ζιώγα

Η περίοδος της πανδημίας άφησε πολλά κενά στα διδασκόμενα μαθήματα. Οι δύο περασμένες χρονιές ήταν εκκωφαντικά ελλιπείς! Η Τράπεζα Θεμάτων, επομένως, μόνο άγχος θα αποφέρει στους μαθητές και σίγουρα δεν θα μπορούν να ανταπεξέλθουν πλήρως στις απαιτήσεις των εξετάσεων. Από όσο ακούω και καταλαβαίνω πολλοί μαθητές από τον φόβο των δυσκολιών της τράπεζας θα καταλήξουν να εγκαταλείψουν το Λύκειο.

Βασιλεία Χατζηαποστόλου

Σκοπός της τράπεζας θεμάτων, από ό,τι καταλαβαίνω, είναι να ενεργοποιήσει τους μαθητές από την Α΄ κιόλας Λυκείου και να τους κάνει να ασχοληθούν με όλα τα μαθήματα αποκτώντας έτσι μία σωστή γενική παιδεία και ολοκληρωμένες βάσεις για τα μαθήματα στα οποία θα εξεταστούν στη Γ΄ Λυκείου. Ενδιαφέρονται για όλα τα μαθήματα, με αποτέλεσμα να έχουμε πιο ολοκληρωμένους μαθησιακά μαθητές. Μπορεί να κουραστούν περισσότερο αλλά με αυτόν τον τρόπο θα πρέπει να συνειδητοποιήσουν ότι ισχυροποιούν τις γνώσεις τους και θα μπορέσουν να σταθούν αργότερα στην κοινωνία πατώντας σε πιο γερές βάσεις.

ΥΓ: Ευχαριστούμε πολύ τους μαθητές/μαθήτριες που πήραν μέρος στον αγώνα λόγων.

Υπέρ της Τράπεζας Θεμάτων: Χριστίνα Καραχισαρίδου, Θεοδώρα Διαμαντίδου, Χρυσάνθη Καρρά, Νίκος Τηλκερίδης, Στράτος Χατζηγιάννης, Βασιλεία Χατζηαποστόλου, Βικτωρία Παναγιωτίδου.

Κατά της Τράπεζας Θεμάτων: Ανδρέας Ιορδάνου, Νίκος Κούσης, Κωνσταντίνος Κοσμίδης, Κωνσταντίνος Κόκορης, Ευγενία Δουλμπέρη, Πηγή Αλεξανδρίδου, Αύρα Ζιώγα, Τζουλιάνο Τζέλο,Σίμος Παρμαξής.

Κριτές:Κατέγραψε ο Δημήτρης Δανιηλίδης.

Δημήτρης Δανιηλιδης, Στέλιος Δημήτρη, Φώτης Μανιόπουλος, Γιάννης Πετόζης,Κωνσταντίνα Καρατζόβαλη, Πέτρος Παρμαξής.