ΚΩΔΙΚΑΣ ΑΞΙΩΝ…ΕΧΘΕΣ ΚΑΙ ΣΗΜΕΡΑ

Κώδικας αξιών στην ομηρική κοινωνία! Εντυπωσιακός αν τον συγκρίνουμε με τον αντίστοιχο της δικής μας κοινωνίας. Τόσο πολύ άλλαξαν τα πράγματα, οι αξίες, τα ιδανικά από τότε έως τώρα; Με αφορμή τη συνάντηση Έκτορα και Ανδρομάχης στην Ιλιάδα, μαθητές του Β3 διατύπωσαν τις σκέψεις τους για το θέμα.

Τα συμπεράσματα δικά σας…

 

Από τη Θεοδώρα Μικροπούλου

Ο Έκτορας αποχαιρετά την Ανδρομάχη και τον μικρό Αστυάνακτα για να πάει στη μάχη.  Για να υπερασπιστεί το γένος του, την πόλη του, το κράτος του, την κοινότητα στην οποία ανήκει. Δεν σκέφτεται τον εαυτό του. Το αξιακό του σύστημα είναι παρόμοιο με όλων των πολεμιστών της εποχής. Πάνω από όλα βάζει το καθήκον του προς  την κοινότητα. Αφήνει πίσω την οικογένειά του, χωρίς αυτό να σημαίνει πως δεν τρέφει αισθήματα γι αυτήν. Ωστόσο ο φόβος της ατίμωσης είναι πιο δυνατός από το φόβο του θανάτου αλλά και από την προσωπική του επιθυμία να μείνει κοντά στους δικούς του ανθρώπους. Είναι το κυρίαρχο συναίσθημα του πολεμιστή Έκτορα, καθώς σε περίπτωση φυγής του τα βλέμματα των συμπολεμιστών του, των μανάδων των συμπολεμιστών του και της κοινότητας ολόκληρης, θα του δημιουργούσαν τύψεις κι ενοχές που δείλιασε μπρος στο θάνατο. Πόσο διαφορετικές σκέψεις και συναισθήματα θα μπορούσαμε να συναντήσουμε σήμερα! Οι περισσότεροι από μας σίγουρα θα σκέφτονταν μόνο τον εαυτό τους. Κι όμως υπήρξαν και υπάρχουν χαρακτηριστικά παραδείγματα ανθρώπων, που είτε σε καιρό πολέμου είτε σε καιρό ειρήνης, δεν  δίστασαν να βοηθήσουν τους συνανθρώπους τους με γενναίες και τολμηρές πράξεις. Με τίμημα πολλές φορές την ίδια τους τη ζωή. Επιπλέον το να μετράει κάποιος την ευτυχία του με τη δυστυχία των άλλων δεν είναι σωστό. Η ευτυχία μας δημιουργείται από πολλούς παράγοντες. Βέβαια κανένας άνθρωπος δεν είναι τέλειος και σίγουρα κάνουμε πολλά λάθη. Ο καθένας μας όμως έχει ή θα πρέπει να έχει ένα πρότυπο και σύμφωνα με αυτό να πορεύεται στο δύσκολο δρόμο της ζωής.

Από τον Μπάμπη Ματσούκα

Ο Έκτορας αντί να σώσει τον εαυτό του προτίμησε να πολεμήσει για την ομάδα, δηλαδή για την πατρίδα, απορρίπτοντας έτσι τη διαφυγή του από τη μάχη, κάτι που θα ήταν μια προσωπική ατομική επιλογή, ίσως εγωιστική και δειλή. Η επιλογή του αυτή μας μεταφέρει στο αξιακό σύστημα της τότε εποχής. Τότε ήσουν άξιος όταν βοηθούσες την πατρίδα σου συμμετέχοντας για παράδειγμα στη μάχη. Όχι όταν έφευγες, έστω και αν κατάφερνες να γλιτώσεις το θάνατο και να ζήσεις. Σε κείνη την περίπτωση θεωρούσουν δειλός και άτιμος για μια ζωή.

Στις μέρες μας συμβαίνει το ίδιο; Σήμερα δίνουμε περισσότερη αξία σε έναν γνωστό και πλούσιο επιχειρηματία για παράδειγμα, που βγάζει χρήματα εκμεταλλευόμενος ακόμα και μικρά παιδιά, παρά έναν άνθρωπο που έχει συνεισφέρει σε ιδρύματα ή με εθελοντικές πράξεις βοηθάει την κοινωνία. Πιστεύω πως αυτό πρέπει ν? αλλάξει και ήρθε η ώρα να μάθουμε να βοηθάμε ο ένας τον άλλο. Το ξέρω πως είναι δύσκολο αλλά νομίζω πως πρέπει να ακολουθήσουμε τον παλαιότερο αξιακό κώδικα, ο οποίος έδινε περισσότερη σημασία στην ομαδικότητα και τη συλλογικότητα. Έτσι η κοινωνία μας θα έχει περισσότερες πιθανότητες να ευτυχήσει.

Από την Αφροδίτη Μικροπούλου

Ο Έκτορας βάζει την τιμή και την αξία πάνω από την οικογένεια. Έτσι φαίνεται με την πρώτη ματιά. Προτιμά να πεθάνει στη μάχη και να τιμηθεί, να δοξαστεί. Δεν είναι ότι δεν αγαπάει την οικογένειά του και ότι δεν τον πειράζει ν?  αφήσει το γιο του ορφανό. Θεωρεί όμως πως  το καθήκον βρίσκεται πάνω απ? όλα. Πρέπει να πολεμήσει για την πατρίδα του και να δείξει έτσι στους άνδρες του και στο λαό της Τροίας την πίστη και την αγάπη που πρέπει όλοι να έχουν για την πατρίδα τους.

Από τη Ναταλία Νταλλάκου

Ο Έκτορας, εκτός του ότι φοβάται την ατίμωση, πηγαίνει στη μάχη αρνούμενος να μείνει πίσω, για να βοηθήσει την πατρίδα του και γι αυτό δε δίστασε να αφήσει τη γυναίκα του, το γιο του και να διακινδυνεύσει την ίδια του τη ζωή. Είναι αυτό σωστό, είναι λάθος; Θα μπορούσε κάποιος να πει πως από τη στιγμή που ο Έκτορας γνώριζε το αποτέλεσμα δεν θα έπρεπε να καταστρέψει και τη δική του ζωή και της οικογένειάς του. Από την άλλη όμως βλέπουμε πως στην εποχή εκείνη οι άνθρωποι για να είναι ευτυχισμένοι θα έπρεπε να είναι ευτυχισμένη και όλη η κοινότητα. Έτσι αντιλαμβάνονταν την προσωπική ευτυχία, μέσα από τη συλλογική.

Από την Ανναλία Παρμακόγλου

Στην ομηρική κοινωνία οι πολεμιστές έβαζαν την τιμή και τη δόξα τους πάνω από τα αγαπημένα τους πρόσωπα. Κατά τη γνώμη μου αυτό είναι λάθος. Τα πρόσωπα που αγαπάμε δεν μπορούμε να τα βάλουμε κάτω από τη δόξα. Η οικογένεια και οι φίλοι μας είναι πιο σημαντικοί από την τιμή. Με αυτούς μαθαίνουμε να ζούμε και να χαιρόμαστε, με αυτούς συμπαραστάτες λύνουμε τα προβλήματά μας. Βλέπουμε πως ο Έκτορας δε διστάζει να πεθάνει για να τιμηθεί, αφήνοντας πίσω του την οικογένειά του. Δεν λαμβάνει υπόψη του ότι το να ζεις είναι ευλογία, δεν αξίζει να πεθάνεις για την τιμή. Ακόμη και μια άσχημη ζωή είναι καλύτερη από το θάνατο.

Από την Αναστασία Παπαγεωργίου

Κατά την ομηρική εποχή, το πιο σπουδαίο και σημαντικό ήταν η αξία και η δόξα ως πολεμιστής. Κάθε πολεμιστής πάλευε με σκοπό να δοξαστεί από τις επόμενες γενιές, δηλαδή να κατακτήσει την υστεροφημία. Παρ? όλο που έτσι υπεράσπιζαν την πατρίδα τους, διαφωνώ πλήρως με αυτήν τη λογική. Θεωρώ πως είναι απόλυτο λάθος να τοποθετείς τους ανθρώπους που νοιάζεσαι περισσότερο κάτω από την υστεροφημία ως πολεμιστής. Δεν νομίζω πως είναι εγωιστικό να βάζεις την οικογένειά σου πάνω από όλα.  Αφού έχεις βοηθήσει τους ανθρώπους σου, μπορείς να βοηθήσεις κι άλλους ανθρώπους, που έχουν ανάγκη. Ζούμε σε δύσκολες εποχές και θα ήταν ανόητο αν πρώτα βοηθούσες άγνωστους και μετά αυτούς που αγαπάς. Παρ? όλα αυτά πιστεύω πώς πρέπει να είμαστε ευγνώμονες που έχουμε ένα σπίτι και φαγητό και, αφού εμείς το έχουμε, μπορούμε να το μοιραστούμε με κάποιον συνάνθρωπό μας, ο οποίος δεν έχει τη δυνατότητα να το έχει.

Λένε πως το μεγαλύτερο δώρο για τον άνθρωπο είναι η ζωή και από τη στιγμή που μας παρέχονται κάποια επιπλέον αγαθά θα πρέπει να είμαστε ευτυχισμένοι. Μπορούμε όμως και πρέπει  να μοιραστούμε αυτά τα επιπλέον αγαθά με κάποιον που έτυχε να μην του παρέχονται. Επομένως πρέπει να παίρνουμε υπόψη κυρίως την οικογένειά μας αλλά και παράλληλα το κοινό καλό. Πρέπει να μάθουμε να συνεργαζόμαστε αλλά πάνω στη συνεργασία θα προκύψουν κάποιοι που κάνουν μεγαλύτερη προσπάθεια και αξίζει να ανταμειφθούν. Οι τελευταίοι όμως, έχουν υποχρέωση να βοηθήσουν τους υπόλοιπους. Έτσι, καταλήγουμε στο συμπέρασμα ότι για να είναι κανείς ευτυχισμένος πρέπει να συνειδητοποιεί αυτά που του παρέχει η ζωή και να βοηθάει με αυτά που έχει τους κοντινούς του ανθρώπους αλλά και την κοινότητα.

Μουσική: Μάνος Χατζιδάκις Στίχοι: Ιάκωβος Καμπανέλλης Ερμηνεύει ο Λάκης Παππάς. Από το “Παραμύθι χωρίς όνομα”.